Als iemand die zelf geen oorlog heeft meegemaakt. Oorlog alleen kent van tv, films, boeken en verhalen... vooral veel verhalen als je geboren bent in een gezin waar de ouders die oorlog van 40-45 wel zo bewust hebben meegemaakt.
Als jongste, nogal chaotische, dochter heb ik eigenlijk pas op wat latere leeftijd beseft wat het voor mijn ouders betekend heeft. Mijn dik 5 jaar oudere zus kon je alle verhalen tien keer vertellen en ze vrat ze op... terwijl ik dan dacht....gaan we weer...
Eerlijkheidshalve moet ik wel toegeven dat het verschil er nog is... ik herdenk en vier bewust mijn vrijheid, herdenk eigenlijk maar even de vele doden (daar denk ik wel vaker aan bij het lezen of horen van iets). Ik herdenk ieder jaar dat ene verhaal wat me zo bewust naar 5 mei brengt... het vieren van VRIJHEID!!!!
Ondanks dat mijn vader waarschijnlijk voor een ieder meer kan vertellen over de gruwelen in die jaren als drager van het Verzetsherdenkingskruis.... waar ik overigens best trots op ben.. wat een vent!, is het bij mij een klein verhaal van m'n moeder. Pubermeisje in de oorlog. Een pubermeisje uit een groot gezin die niet op haar mondje was gevallen.
Voor die tijd zeer ongewoon...naar de MULO mocht van mijn opa en een kei was in atletiek en aan het eind van die oorlog verliefd werd op mijn vader... Een onderduiker en een ''verzetter''.
Dat verzetten heeft hij trouwens nooit afgeleerd, ook nu, aardig bejaard, verzet hij zich tegen dingen die hij niet eerlijk vindt. Lastig...vaak lastig...., maar ik begrijp hem wel...
Jaren heeft mijn moeder op hem gewacht. Na de oorlog was Nederland even te benauwend voor hem en vertrok hij de volgende oorlog in... Nederlands Indië. Hij kon geen rust vinden in wat Nederland ''Vrijheid'' noemde. Er waren nog zoveel dingen die in zijn ogen niet klopten. Mijn moeder was toen nog maar 17, maar heeft gewacht en in 1950 kwam er toch een ''ja-woord'' van.
Mijn moeder leeft al 10 jaar niet meer. In de lange periode van haar ziek zijn is dat kleine verhaal vaak in onze gesprekken teruggekomen. Niet als ''gewoon'' oorlogsverhaal, maar vaak als voorbeeld van een gebeurtenis in mijn leven.
Gebeurtenissen waar ik angst voor had, tegen op zag. Dan zei ze... Nak ren voor je leven, maar hou je Wilhelmientje bij je!!!!.... met een knipoog...
Wilhelmientje... dat kleine ding dat je altijd bij je hebt en je vastpakt als je steun zoekt... en niemand die weet dat het er is... Waar je kracht uit kan halen als je denkt dat je moet opgeven....
In het geval van mijn moeder was het een dubbeltje met daarop de beeltenis van wijlen Koningin Wilhelmina. Altijd had ze dat dubbeltje bij zich... verstopt in een zak van haar jurk of jas. Helemaal in een hoekje gedrukt. Vanaf 1939 was dat dubbeltje haar geluksmunt en na 1940 werd het zelfs nog meer:... haar stille verzet...
Tot de hongerwinter van 1945 en je het eind van de oorlog aan voelde komen in het westen van Nederland. De sfeer werd nog grimmiger en de angst groter. Al veel familie, vrienden, dorpsgenoten waren zwaar getroffen door de oorlog en de angst van haar om mijn vader... Zo verliefd en het niet kunnen vertellen...
Wilhelmientje is toen vaak bijna fijn geknepen om troost, steun en kracht te geven. Tot op die ene dag in april 1945.. Mama liep alleen richting huis, het was stil op straat...en plots hoorde zij de laarzen... het gezang in een taal die inmiddels gehaat werd....
Na al die jaren werd de angst haar toen te groot...niet nu nog.... ze pakte in paniek haar Wilhelmientje en gooide die heel voorzichtig in het kanaal naast haar.... doodsbang om aangehouden te worden en dat HAAR Wilhelmientje gevonden zou worden... Zonder nog iets te zien is ze thuis gekomen... huilend om het verlies van haar ''verzet'', maar ze kon niet meer... ze was nog maar 17....
Haar hele leven is ze Wilhelmientje niet vergeten en wist ze waar het ongeveer lag...
Zelf heeft ze nooit geen ander Wilhelmientje meer bij zich gehad... ik wel. Nog nooit heb ik die angst gekend en is het in mij opgekomen om er afstand van te doen.. Wel geeft het mij troost en kracht... omdat ik dan aan haar denk... en dan weet wat ik moet doen...
Al die gesprekken hebben mij dat geleerd en staan in mijn geheugen gegrift. Ieder jaar op 4 en 5 mei denk ik aan de vrijheid die ik in denken en doen heb en aan die gebeurtenis in mijn moeders leven..... steeds weer en dan is ze dicht bij me... heel dicht.. als mijn Wilhelmientje!
Dat we nooit vergeten!!!
Tot blogs
Nak xx
